Hipertimezi Nedir? Özellikleri Nelerdir?

 

Hipertimezi Nedir? Özellikleri Nelerdir?

 

 Hipertimeziden etkilenen insanlar, otobiyografik bellekleri normalin çok çok üstünde olan kişilerdir. Önemli ya da önemsiz yaşanmış tüm olayları hatırlama gibi yetenekleri vardır. Aşağıdaki yazımızı okuyarak daha kapsamlı bilgilere sahip olabilirsiniz.

  “Ervine, Kaliforniya Üniversitesi”’nde 2012 yılında yapılan bir araştırmaya göre, tüm dünyaca haberdar olunan son derece üst otobiyografik bellek (HSAM)  veya hipertimezi sergileyen 12  kişi vardır.

 Neredeyse 15 yıl önce, çok sıradan bir günde olan bir olayı tüm detaylarıyla çok net bir şekilde hatırlayan bir kişi hakkında ne düşünürdünüz? Herhalde, olağanüstü bir belleğe sahip kişi olduğunu söyleyebilirdiniz. “Hipertimezi” tam da böyle insanlar için kullanılan bir bilimsel terimdir. Herkes hayatında önemli olan şeyleri hatırlayabilme yeteneğine sahiptir. Fakat geçmiş denilen zaman diliminde hatırlamaya pekte gerek olmayan alakasız ayrıntılar vardır. İşte, hipertimezi tanısı alan bir birey geçmişteki bu alakasız şeyleri dahi sanki dün yaşanmış gibi dakika dakika hatırlama yeteneğine sahiptir.

 Hipertimezi, bir bireyin geçmişte yaşamış olduğu olayları en ince detaylarıyla hatırlama kapasitesini gösteren, günümüzde de bilinen herhangi bir nedeni bulunmayan nörolojik bir durumdur. Bir örnekle açıklamak gerekirse, hipertimezi  teşhisi konulan bir birey 27 Kasım 2006 tarihinde giydiği kıyafetleri tepeden tırnağa hiç takılmadan anlatabilir ve o gün tanışıp, konuştuğu insanları sırasıyla sayabilir. Hipertimezi teşhisi konulan kişiler ek olarak bu tarihin haftanın hangi gününe denk geldiği gibi çok detaylı ayrıntıları da kolayca hatırlayabilirler.

Özellikleri:

-  Hipertimeziden etkilenen bireyler onlarca yıl önce olan önemli ya da önemsiz bir çok  olayı rahatlıkla hatırlayabilirler. O gün ne yediğiniz gibi çok küçük şeyleri bile hiç bir efor sarf etmeden hatırlarlar.
- Hipertimezi tanısı alan bireyler yalnızca kendi hayatları ile ilgili geçmişi çok net hatırlarlar,başkalarının hayatlarına ilişkin geçmişi hatırlamazlar. Bu nedenle de otobiyografik bellek denilir.
-  10 yaşından beri, hayatlarının her anında neler olduğunu eksiksiz hatırlayabilen hipertimezik kişiler vardır.
- Otobiyografik bellekleri iyi olmasına rağmen aynı şeyi ezberleme kabiliyetleri için söylemek mümkün değildir. Ezberleme becerileri ortalama bir düzeydedir.
- Bu kişiler farkında olmadan geçmiş olaylar hakkında çok fazla düşünürler. Bu nedenle hipertimezi  olan kişiler geçmişi düşünmekten dolayı geleceği planlamak için çok az vakit harcarlar, bu da onların düşünme  yeteneği üzerinde olumsuz bir etki yaratır.