Öfke Nedir? Nasıl Kontrol Edilir?

Öfke Nedir? Nasıl Kontrol Edilir?

 

 Öfke, hafif bir huzursuzluktan, çok yoğun bir hiddete kadar yükselen yoğunlukta, yaşanmakta olan bir duygudur. Yaşanan bir durum karşısında haklarınızın ihlal edildiğini, incindiğinizi,  ihtiyaçlarınızın veya isteklerinizin doğru bir şekilde karşılanmadığını veya yalnızca, işlerin ters gittiğini gösteren bir iletidir. Öfke, çoğunlukla sizleri başkalarının hakkınızdaki söylemlerine ‘Hayır’ şeklinde verdiğiniz bir cevap böylece sizleri kendi benliğinizin isteklerine "Evet" demeye itmektedir. Engellemeyle karşı karşıya kalma durumu, saldırıya uğrama durumu, incinme hali, yoksun bırakılma duygusu, tehdit algılama hali öfke duygusunu ortaya çıkarmaktadır.

 Öfke duygusu olağanüstü bir durum sergilenmediği taktirde normal karşılanabilirken; uygun olmayan, kişinin kendisine ve çevresinde bulunan diğer insanlara zarar verici şekilde ve kontrol edilemez bir durumda olduğu zaman zararlı bir duygu haline dönüşür. Öfke; kontrol bozukluğu yaşanıldığı anda, kişilerin farkındalıkları düşük olur ve bundan dolayı öfke kontrol altına alınamaz. Bu durum kontrol edilemeyecek şekilde ortaya çıkar ve kişi bunu dışarıya aktaramadığı takdirde gerginlik devam eder, kişi öfke duygusunu dışarıya aktarıp zarar verici davranış sergilediği zaman ise ruhsal olarak bir rahatlama hisseder. Fakat belli bir süre sonra kişide pişmanlık duygusu ortaya çıkabilir.

 Her insan öfke duygusu ile birlikte doğar. Bebeklerin dahi istekleri yapılmadığında ya da geç yapıldığında bebek, engellenmişlik olur ve  bu da öfkeyi doğurur. Bu nedenle bebekler de öfkelerini dışarıya ağlayarak aktarırlar. Bebeklerde görülen bu tarz tepkiler gayet normaldir çünkü başka şekilde kendisini ifade edememektedir. Bebek çevresindeki varlıkları, olayları, durumları anlamayıp öğrenmeye başladıkça öfke duygusunu ifade etme şekli değişir ve bundan sonraki evrede o da çevresindeki kişiler duygularını nasıl ifade etmekteyse o şekilde ifade etmeye başlar.

 Öfkenizi nasıl yaşayacağınızı ve nasıl ifade edeceğinizi, çevrenizdeki kişileri özellikle de ebeveynlerinizi örnek alarak öğrenmekle beraber; zaman içerisinde maruz kalınan her durum sizlere bu duygunuzu nasıl yaşayacağınızı öğretir. İzlenen filmler, arkadaşlar, öğretmenler  rol model alınan kişiler gibi çok fazla etken duygularımızı nasıl ifade edeceğimizi öğretir.

 Öfke duygusunun ne şekilde ifade edildiği çok önemlidir. Bazı kişiler saldırganlık gösterirken bazı kişiler bu duyguyu bastırmayı tercih ederler. Saldırganlığı tercih eden kişiler; öfkelendiği kişi veya durum her ne ise sözlü ya da fiili olarak saldırma tepkisi gösterirler. Etraftaki eşyaların tekmelenmesi, küfretmek, hakaret etmek, kavga etmek öfkeyi saldırganca ifade etme yöntemlerinden bazılarıdır.

 Öfkesini bastırıp içine atanlar ise; öfkelendiklerini hissettirmemeye çalışırlar ve etrafa saçtıkları gülücüklerle olayı geçiştirmeye çalışırlar veya az konuşmayı tercih ederler. Öfkeyi bastırmak bir çözümmüş gibi görünse de uzun vadede bakıldığında kişinin iç dünyasında birikir ve mide bağırsak rahatsızlıkları gibi çok ciddi fiziksel hastalıklara yol açabilir.

 Öfke duygusunun uygun bir şekilde ifade edilmesi için kişilik gelişiminiz ve yaşam stilinizde yapmanız gereken bazı değişikliklerden söz etmek gerekirse; İlk olarak hem bedensel hem de ruhsal olarak esneklik özelliğine sahip olmak sizlerin toplumda rahatlatmanızı sağlayacaktır. Esneklik özelliği denilen durum karşılaştığınız olumsuz olayları ve durumları sakin bir şekilde karşılamanızı, değerlendirmenizi ve sonunda da bir karar vererek davranışta bulunmanızı sağlayacaktır.