Uyuşturucu Bağımlılığı Nedir?

 

Uyuşturucu madde bağımlılığı nedir?

 

 Sakinleştirici ve uyarıcı etkileri bulunan, kişilerde giderek daha fazla alma isteği ve alınmadığı taktirde yoksunluk hissiyatı doğuran kimyasal maddelere “uyuşturucu madde” adı verilmektedir. Uyuşturucu madde bağımlısı olan kişiler, genellikle kullanımı kontrol edebileceklerini düşünerek madde kullanmaya başlamaktadırlar. Ancak bağımlılığın ne şekilde gelişeceği öngörülemediği için, bir defa kullanılması durumunda dahi son derece risk bulunmaktadır. İlk kullanımdan hemen sonra tekrar tekrar madde alma ihtiyacı ortaya çıkar. Aynı şekilde uyuşturucu etkinin sağlanabilmesi için kullanım sıklığı ve miktarında artış gözükür. Bu kısır döngünün yerleşmesiyle beraber kişi bağımlılık sürecine girmiş olmaktadır.

Uyuşturucunun Etkileri

 Uyuşturucu olarak kullanılmakta olan maddelerin kimyasal yapıları farklılık göstermektedir. Kullanıldıkları zaman merkezi sinir sisteminin farklı kısımlarını etkileyerek fiziksel ve psikolojik çöküntüye yol açmaktadırlar. Uyuşturucu maddelerinin hiçbirinin güvenli kullanım şekli yoktur. Madde kullanan herkes için bağımlı olma riski eşit derecededir. Hücreler vücuda giren her maddeyi tanımaktadır ve bir daha unutmamak üzere hafızalarına alırlar.

•    Aklı ve iradeyi işleyemez hale getirir. Kişiyi normal yaşamdan ve normal davranışlardan uzaklaştırır.
•    Mide bulantıları, kusmalar, karın ağrıları, kabızlık, ishal, mide ve bağırsak spazmlarına neden olur.
•    Tüm iç organlar zarar görür ve bununla beraber bir çok hastalığa sebebiyet verir.
•    Zehirlenmelere ve bu sebeple gelen ölümlere neden olur.
•    Uyuşturucu maddeler, kişinin çevreye uyum yeteneğini azaltmaktadır.
•    Bağımlı kişiler zamanla aileden ve çevrelerinden koparak, yalnızlaşırlar. Çoğu dönem bu duruma ağır bunalımlar eşlik etmektedir.

Uyuşturucu madde bağımlısı kişi için ne yapılmalıdır?

•    Kişi maddenin etkisi altında ise onunla bu durumda konuşmak anlamsız olacaktır. (Kendinizi hazır hissetmeden onunla konuşmayı denemeyin.)
•    Samimi, açık, ve içten olun, öğüt vermeyin.
•    Genellemeler yapmayın.
•    Korkularınıza dayanarak konuşmayın.
•    Bireyi etiketlemekten kaçınmalısınız, çünkü “kullanıcı olarak” etiketlenen bir kişiye yaklaşmanız bir hayli zor olur.
•    Önyargılarınızın farkına olun, böylece yanlış bir şekilde iletişim kurma olasılığınızı azaltmış olursunuz.
•    Empati kurmaya çalışım böylece onun düşünce, yaşantı ve korkularını anlamanız kolaylaşır.

Peki, neler yapılmamalıdır?

•    Kabullenmeme-İnkâr: ‘Benim çocuğum asla kullanmaz’ şeklinde olayı kabullenmeme ya da inkâr etme durumlarına girmeyin.
•    Kendini ve eşini suçlama: Kendinizi ya da eşinizi suçlayıcı davranışlarda bulunmayın.
•    Hayal kırıklığı, çaresizlik duygusu
•    Öfke: “Benim senin gibi bir çocuğum olamaz!”
•    Çocuğu suçlama ve aşağılama: “Senden ne köy olur ne de kasaba!”
•    Uç kararlar alma: “Asla dışarı çıkamazsın.” Ya da “Okul hayatın bitti!” gibi…

Tedavi

Uyuşturucu madde kullanan ve tedavi olmak isteyen kişiler, bu konuyla ilgili Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezlerine (AMATEM) ve  psikiyatri kliniklerine başvurarak tedavi olabilirler. Hasta ve doktor ile beraber yürütülen bu tedavi süreci, 2 ile 6 hafta arasında hastanede yatılı kalarak arındırma ve bir yıl süre ile psiko-sosyal tedavi şeklinde gerçekleşmektedir.

Uyuşturucu madde bağımlılığından kurtulmak mümkün mü?

•    Bağımlılık düzelebilir fakat tam anlamıyla iyileşebilmenin gerçekleşmesi için ciddi anlamda bir çaba ve zaman gerekir.
•    Kişinin tedavi olmak istemesi ve kendini bu anlamda hazır hissetmesi en önemli aşamadır.
•    Bu zamanda doğru iletişim ve bağımlının yaşadıklarını yakınlarıyla paylaşması çok önemlidir.
•    Maddeyi kişinin tek başına bırakabilmesi neredeyse imkânsızdır, muhakkak uzman yardımı alınması gerekir.

Ek olarak: Sigara bağımlılığı hakkındaki makalemizi'de okuyabilirsiniz.